Sức hấp dẫn đến lạ kỳ của bát thắng cố Hà Giang
Hà Giang là một trong những tỉnh miền núi phía Bắc được biết đến với nhiều phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ, thơ mộng. Bên cạnh đó nơi đây còn là cái nôi của nhiều món ăn, đặc sản lạ và hấp dẫn. Một trong kho tàng ẩm thực đặc sản đó phải nhắc tới “Thắng Cố”, chúng được xem là món ăn ngon, lạ và thu hút bao khách du lịch Đồng Văn Hà Giang từ miền khác đến thưởng thức.
Thắng Cố là đặc sản chỉ có vùng miền núi mới có nên nhiều du khách từ dưới xuôi lên đều thích thú, một món ăn dân dã có sức hấp dẫn đến lạ kì. Theo các già bản người Mông kể lại thì thắng cố là biến âm từ tên gọi “Thảng cố”, nghĩa là canh xương.Trong nồi thắng cố gồm chủ yếu là xương, thịt gia súc cùng lục phủ ngũ tạng, chủ yếu là thịt ngựa. Theo dân gian truyền lại món thắng cố được người Mông mang theo về Việt Nam cách đây khoảng 300 năm và sự tích “nồi da xáo thịt” thời loạn lạc. Người Mông (Miêu) cũng nằm trong số sắc tộc bị săn lùng giữa các dân tộc buộc phải ly hương. Cuộc thiên di tán tác ấy đến khi lương thảo đã cạn, họ thịt cả những chiến mã để cứu quân lính. Không có xoong, chảo, họ đã dùng da ngựa làm thành cái chảo lớn và sử dụng toàn bộ con ngựa làm thực phẩm. Và từ đó đến nay, món thắng cố đã trở thành món ăn truyền thống của người Mông. Mỗi khi vào dịp lễ hội hoặc vào các chợ phiên vùng cao người ta thường tổ chức nấu thắng cố để phục vụ lễ hội và du khách.
Chế biến thắng cố thật đơn giản. Con bò hoặc ngựa sau khi giết mổ, người ta lọc thăn bắp và các phần nạc riêng ra để bán. Còn phần xương xẩu được chặt nhỏ, gân cốt bạc nhạc, mỡ và các loại thịt vụn được lọc ra cùng với tiết đông cắt thành miếng nhỏ cộng với tim gan phèo phổi thế là đủ nguyên liệu cơ bản để làm nên món Thắng cố.
Sau khi nổi lửa cho nước trong chảo sôi, người ta cho các thứ nói trên vào chảo đun liên tục. Rồi vừa đun vừa vớt váng bẩn bỏ đi. Thắng cố được múc ra bát cho thực khách tour Hà Giang 4 ngày 3 đêm luôn nóng bỏng, vừa ăn vừa thổi. Bên ngoài luôn có thêm muối hoặc bột canh, khi ăn mới chấm cho vừa miệng mỗi người. Mùi thơm của thảo quả, hạt dổi và củ sả, ớt, tiêu quyện với vị béo ngậy của thịt làm ấm lại không gian giữa tiết trời se lạnh. Đàn ông Mông đi chợ Đồng Văn – Hà Giang đều mong được ăn một bát thắng cố, uống vài bát rượu với bạn bè. Người ta quan niệm ai có nhiều bạn thì người ấy được mời nhiều rượu. Người nào say khi về chợ là người tốt phúc bởi có nhiều bạn. Đó cũng là một nét văn hóa riêng của người Hà Giang.
Mới nhìn qua thì có vẻ chảo thắng cố không mấy hấp dẫn và lôi cuốn bởi đồng bào bầy biện không được đẹp mắt lắm nhưng khi đã nhấp đôi ba chén rượu ngô, ăn một tô thắng cố nóng nghi ngút khói giữa cái giá rét như cắt da cắt thịt, cảm nhận lòng mình như ấm lên nhiều. Vị béo ngậy cộng chút bùi bùi độc đáo khác lạ, bát thắng cố dậy mùi thơm từ các loại gia vị đã để lại nhiều ấn tượng với nhiều lữ khách khi đến với miền cực Bắc này.
Hãy ngược non đến với các lễ hội và chợ phiên vùng cao Hà Giang để được khám phá nhiều điều kỳ thú miền sơn cước. Và một lần được nếm thử thắng cố thứ thiệt sẽ là kỷ niệm không bao giờ quên đối với mỗi du khách.
